De coronacrisis dwingt steeds meer bedrijven na te denken over hun toeleveringsketen en de mogelijke verstoringen die hierin kunnen optreden. Als gevolg van Covid-19 zijn bedrijven de afgelopen maanden wereldwijd geconfronteerd met tekorten aan onderdelen en grondstoffen, waardoor de bedrijfsvoering in het algemeen onder druk is komen te staan. “De pandemie heeft bij veel bedrijven pijnlijk duidelijk gemaakt hoe afhankelijk zij zijn van hun leveranciers en de landen waarin deze opereren”, constateert Johan Smits, partner bij KPMG. Smits: “Daarnaast groeit de invloed van consumenten op de agenda van bedrijven. De consument eist in toenemende mate dat producten volledig duurzaam worden gemaakt. Hij wil weten waar ze vandaan komen en kijkt steeds kritischer naar de positie die een bedrijf in de samenleving inneemt. Het geven van inzicht in de herkomst van producten wordt dan ook steeds belangrijker in de relatie met de consument en het opbouwen van vertrouwen. Ondernemingen die in staat zijn zich aan te passen aan de snel veranderende eisen van klanten, zullen op de lange termijn het meest succesvol zijn.”
Uit de Supply Chain Transparency Survey 2021 van KPMG blijkt dat meer transparantie in de toeleveringsketen en het inzichtelijker maken waar mogelijke verstoringen kunnen optreden, steeds hoger op de strategische agenda van Nederlandse ondernemingen staat. Smits: “Bijna 70% van de bedrijven die wij hierover spraken beschouwt transparantie in de keten inmiddels als een strategische prioriteit. En bijna de helft van deze ondernemingen geeft aan dat zij op dit moment systematisch bezig zijn met ‘end-to-end’ transparantie. Deze bedrijven volstaan niet met het in kaart brengen van de mogelijke verstoringen bij de belangrijkste leveranciers, maar maken de risico’s in de totale keten inzichtelijk. Covid-19 heeft de noodzaak van een transformatie van traditionele supply chain-modellen naar meer agile en flexibele vormen van toelevering bij ondernemingen zeer manifest te hebben gemaakt. Ondernemingen zijn zeer kritisch gaan kijken naar de fundamentele processen in de keten en vooral naar meer zichtbaarheid en traceerbaarheid. Met als belangrijkste doel om meer informatie over duurzaamheid in de bredere end-to-end supply chain te vergaren en te delen.”
Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat meer samenwerking tussen toeleveranciers een absolute voorwaarde is om de toeleveringsketen transparanter te maken. “Bedrijven besteden dan ook steeds meer tijd en energie aan samenwerking met andere ondernemingen, ook uit andere branches”, zegt Jerwin Tholen van KPMG Sustainability. Tholen: “Ook gaan zij steeds vaker lange termijn verplichtingen aan met leveranciers gericht op betere arbeidsomstandigheden, het tegengaan van ontbossing en het tegengaan van klimaatverandering. Het delen van informatie hierover, intern, met leveranciers, maar ook met concurrenten zorgt in het algemeen voor veel toegevoegde waarde. De keten wordt niet alleen duurzamer, maar ook doorlooptijden worden korteren bedrijven zijn beter in staat te reageren op verstoringen in de toeleveringsketen. Bedrijven zijn beter in staat om te gaan met mogelijke risico’s en kunnen zij strategische beslissingen over de herkomst van grondstoffen en de productiewijze van producten veel gefundeerder nemen. Vertrouwen tussen bedrijven speelt een cruciale rol in het inzichtelijker maken van de keten. Bedrijven hebben namelijk steeds meer de garantie nodig dat grondstoffen zijn verworven in lijn met (Europese) wetgeving zodat zij kunnen rapporteren dat hun toeleveringsketen niet bijdraagt aan ontbossing en er geen sprake is van gedwongen arbeid.
De technologie heeft de mogelijkheden van bedrijven voor interactie met de klant aanzienlijk verruimd. Tholen: “We zien dan ook meer bedrijven vrijwillig en transparant over hun aanbod communiceren met klanten en zich op deze manier te kunnen onderscheiden van concurrenten. In een wereld waarin mensen met veel gemak toegang hebben tot relevante informatie over producten en diensten, kan een transparante keten een hele belangrijke bijdrage leveren aan de klantervaring. Om aan de verwachtingen van de klant kunnen blijven voldoen, moeten bedrijven niet alleen anticiperen op de veranderingen daarin. Zij zullen ook moeten nadenken over de klantervaring op de langere termijn. De inzet van data om de klant echt te kunnen doorgronden is hierbij essentieel. Voor de toeleveringsketen betekent dit dat de druk om consumenten te behouden toeneemt en klanttevredenheid de hoogste prioriteit moet krijgen.”